Efektem pracy integratorów systemów automatyki przemysłowej jest odpowiednia synchronizacja działań i procesów, pozwalająca na skuteczne zarządzanie produkcją. Z uwagi na dużą liczbę firm integratorskich działających na polskim rynku, wyróżniających się często specyfikacją branżową, możliwe jest optymalne dopasowanie oferowanych przez nich rozwiązań i usług do różnych gałęzi przemysłu.
Na polskim rynku działa kilkaset firm integratorskich, wśród których znajduje się bardzo dużo firm małych (jedno- lub kilkuosobowych), wiele firm średnich (zatrudniających kilkanaście osób) oraz niewielka liczba firm bardzo dużych, których kadra inżynierska liczy kilkadziesiąt i więcej osób. Realizacja bardzo trudnych, złożonych i dużych projektów pozostaje domeną większych firm, natomiast niewielkie zlecenia są najczęściej realizowane przez małe firmy integratorskie. Na naszym rynku integratorskim funkcjonują ?gracze? zarówno o zasięgu lokalnym, jak również globalnym czy nawet międzynarodowym. Obok polskich firm integratorskich w sektorze tym działają również duże spółki zagraniczne.
Jak sama nazwa wskazuje, zadaniem integratorów jest scalanie elementów i podsystemów automatyki. Obejmuje to różnego rodzaju prace związane z automatyzacją procesów przemysłowych: począwszy od projektowania, doboru urządzeń lub elementów systemu, przez montaż, po wdrożenie i uruchomienie urządzeń lub systemów do kontroli i sterowania pracą innych urządzeń technicznych, jak również włączanie tych urządzeń lub systemów do współpracy z już funkcjonującymi systemami automatycznymi i informatycznymi.
Różne rodzaje działalności
Pod względem rodzaju wykonywanych prac można wyróżnić trzy podstawowe typy działalności firm integratorskich.
Pierwszą grupę tworzą integratorzy zajmujący się automatyzacją procesów przemysłowych i produkcyjnych. Są oni odpowiedzialni za wykonanie kompletnych systemów automatyki przemysłowej. Ich rola polega na realizowaniu pełnego procesu wykonawczego ? od projektowania maszyn, linii produkcyjnych, ciągów technologicznych, po budowę tych urządzeń i związanych z nimi podsystemów, takich jak zasilanie, aparatura kontrolno-pomiarowa, systemy wizyjne, systemy sterowania i komunikacji czy instalacja napędów.
Ponieważ automatyzacja ma duży wpływ na zredukowanie kosztów produkcji oraz czasu jej trwania, obecnie coraz więcej zakładów jest zainteresowanych właśnie tego rodzaju usługą. Integracja systemów automatyki przemysłowej zapewnia dostęp do danych potrzebnych dla menedżerów, kierowników produkcji oraz operatorów poprzez specjalizowane interfejsy i w formie dopasowanej do warunków pracy lub konkretnych aplikacji. Dzięki integracji możliwe jest np. rejestrowanie danych z urządzeń podłączonych do maszyn i narzędzi produkcyjnych (czytników kodów kreskowych, odbiorników RFID oraz sterowników maszyn PLC), a także przetwarzanie w czasie rzeczywistym danych pochodzących z produkcji, umożliwiając tym samym natychmiastowe dostarczenie informacji kluczowych przy podejmowaniu decyzji w zakresie zarządzania produkcją.
Drugą grupę tworzą integratorzy, którzy wykonują systemy sterowania przy wykorzystaniu oprogramowania HMI/SCADA oraz systemów DCS. Tego rodzaju firmy integratorskie tworzą i wdrażają komputerowe systemy i aplikacje do kontroli i wizualizacji procesów przemysłowych.
Trzecia grupa natomiast to integratorzy działający w obu wymienionych wyżej zakresach.
O zaletach integracji automatyki
Głównym celem pracy integratora systemów automatyki przemysłowej jest zespolenie w jeden system różnorodnych urządzeń, układów oraz systemów automatyki i zarządzania nimi w taki sposób, aby mogły wymieniać między sobą informacje, dane oraz wzajemnie korzystać ze swoich zasobów.
Umiejętnie przeprowadzona integracja przekłada się na szereg korzyści. Należy wśród nich wymienić takie, jak:
- optymalizacja wykorzystania zasobów produkcyjnych,
- wzrost produktywności,
- obniżenie kosztów produkcji,
- poprawa jakości produktów,
- skrócenie planowanych i nieplanowanych przestojów.
Naturalną konsekwencją integracji automatyki jest też usprawnienie przebiegu procesów produkcyjnych przez właściwy dobór urządzeń lub poszczególnych elementów systemu, następnie ich montaż, wdrożenie i uruchomienie oraz kontrolę i sterowanie pracą innych urządzeń technicznych. Innymi zaletami wynikającymi ze skorzystania z usługi profesjonalnej firmy integratorskiej są: dostosowanie systemu do unikatowych i ciągle zmieniających się wymagań, minimalizacja strat w wyniku stałego nadzoru nad przebiegiem procesu produkcyjnego, zastosowanie mechanizmów wczesnego ostrzegania i eliminacji nadprodukcji, a także synchronizacja działań wielu urządzeń, podzespołów, procesów ludzkich i przepływu materiału, przy jednoczesnej ich kontroli.
Z uwagi na te korzyści wynikające z korzystania z usług integratorów coraz więcej przedsiębiorców decyduje się na zlecenie opracowania i wdrożenia systemów automatyki firmom integratorskim, które ? dysponując odpowiednią kadrą specjalistów ? są w stanie stanąć na wysokości zadania i zrealizować nawet najbardziej skomplikowane projekty.
Czym się kierować przy wyborze integratora?
Zważywszy na ogromną liczbę firm integratorskich świadczących usługi na polskim rynku, wybór tej najbardziej odpowiedniej dla naszego projektu często jest nie lada wyzwaniem. Podejmując się tego zadania, z pewnością nie należy kierować się wyłącznie ceną. Oczywiście nie zawsze niska cena oznacza złą jakość, jednak firmy oferujące swoje usługi w podejrzanie niskich cenach bywają często zawodne. W rezultacie pojawiają się problemy z dotrzymywaniem ustalonych terminów wdrożenia systemu, a także nieprawidłowości w jego późniejszym funkcjonowaniu. Z kolei skorzystanie z usług rzetelnej i profesjonalnej firmy integratorskiej przy wdrażaniu projektu zwiększa prawdopodobieństwo zrealizowania go w przewidzianym przez klienta terminie oraz we wcześniej ustalonych granicach finansowych.
Kryteriami, które warto rozważyć w celu znalezienia wiarygodnego i kompetentnego integratora, świadczącego swoje usługi na najwyższym poziomie, są niewątpliwie jakość i zaawansowanie techniczne stosowanych komponentów, a także zapewnienie wsparcia w procesie technicznej oraz biznesowej analizy inwestycji.
Poza tym warto przyjrzeć się bliżej kadrze inżynierskiej ? zarówno w kontekście liczby osób wchodzących w jej skład (jest to szczególnie ważne przy skomplikowanych projektach), jak również kompetencji i wymaganych kwalifikacji pracowników. Należy mieć świadomość, że poziom ich wiedzy ma bezpośredni wpływ na efekt końcowy całej inwestycji oraz czas realizacji systemu.
Oczywiście wielkość firmy integratorskiej nie pozostaje bez znaczenia, choć warto podkreślić, że wybór dużej nie zawsze bywa najlepszą decyzją, zwłaszcza biorąc pod uwagę aspekt ekonomiczny.
Optymalnym wyjściem jest dobór integratora dokonywany z uwzględnieniem konkretnego projektu. W przypadku prostego projektu wystarczy mała firma integratorska, która zazwyczaj jest konkurencyjna cenowo. Natomiast jeśli chodzi o bardziej złożone projekty, to wybór dużego integratora, dysponującego wysoce wykwalifikowaną kadrą inżynierów będących specjalistami w różnych dziedzinach, jest jak najbardziej uzasadniony.
Przy wyborze firmy zajmującej się integracją automatyki należy też zwrócić uwagę na dział techniczny, świadczący serwis posprzedażowy. Niezawodny serwis gwarancyjny i pogwarancyjny ma niebagatelny wpływ na poprawne funkcjonowanie aplikacji, a tym samym całego zakładu. Warto dowiedzieć się, z ilu pracowników składa się dział techniczny oraz jak wygląda jego struktura.
Oprócz tego należy zasięgnąć informacji, czy firma dostarczająca rozwiązanie zajmuje się również organizowaniem szkoleń z zakresu utrzymania i obsługi zainstalowanych maszyn i urządzeń, co niewątpliwie stanowi zawsze dodatkowy atut. Szkolenia te adresowane są do całego personelu operatorskiego w zakładach, w których został wdrożony system. Dzięki temu można w łatwy i szybki sposób przyswoić niezbędną wiedzę dotyczącą obsługi konkretnych maszyn i urządzeń.
Świadomy wybór integratora polega także na przyjrzeniu się jego doświadczeniu oraz referencjom z realizacji podobnych projektów, potwierdzającym wiarygodność oraz minimalizującymryzyko inwestora.
Skorzystanie z usług integratora, który wcześniej stworzył podobny system, zmniejsza ryzyko związane z ewentualnym niepowodzeniem zrealizowania wcześniej założonego planu. Takie podejście do tematu jest dla zleceniodawcy dużo bezpieczniejsze niż udanie się do firmy, która nie dysponuje żadnymi referencjami i o której wiemy stosunkowo niewiele. Troska o dobrą reputację integratora jest więc jak najbardziej zrozumiała: im lepszy wizerunek firmy, tym większe jest prawdopodobieństwo pozyskania nowych klientów.
Wybór firmy integratorskiej powinien uwzględniać również specjalizację branżową. Skierowanie oferty do odbiorców działających w konkretnej branży przekłada się na wzrost zaufania do integratora, świadcząc o posiadaniu szerszej, bardziej specjalistycznej wiedzy w danym obszarze w porównaniu z integratorami, którzy nie mają konkretnej specjalizacji. Atutem firm specjalizujących się w danej branży jest niewątpliwie większa możliwość precyzyjnego dotarcia do określonej grupy odbiorców. Należy pamiętać o tym, że wymagania użytkowników z branży automatyki procesowej, takich jak np. chemia, petrochemia, sektor gazowy czy przemysł ciężki, w znacznym stopniu różnią się od oczekiwań klientów reprezentujących obszary typowo produkcyjne, czyli np. przemysł samochodowy, maszynowy, OEM itp.
Firmy integratorskie kojarzone są zazwyczaj z pewnymi sektorami przemysłu, w których mają doświadczenie i mogą pochwalić się odpowiednimi referencjami. Do realizacji zadań ? zwłaszcza tych dużych ? w innych branżach firmy integratorskie podchodzą ostrożnie. Udane projekty np. zautomatyzowanych linii produkcyjnych nie gwarantują bowiem osiągnięcia równie dobrych wyników w procesach ciągłych, typowychnp. dla chemii.
Integratorzy a dostawcy ? korzyści wynikające ze współpracy
Trzeba też mieć świadomość, że sprawna realizacja projektów związanych z wdrożeniem zintegrowanych systemów automatyki zależy również od dostępności elementów i urządzeń automatyki. Dlatego ważnym elementem działalności dostawców komponentów jest ścisła współpraca z integratorami systemów automatyki, korzystna dla obu stron. Współpraca ta zazwyczaj polega na zarejestrowaniu firmy integratorskiej w ogólnej bazie klientów dostawcy, od którego firma ta nabywa komponenty potrzebne do zrealizowania danej aplikacji.
Zbudowanie długotrwałych relacji na linii integrator ? dostawca wiąże się z szeregiem korzyści, takich jak: szybki dostęp do wsparcia technicznego, możliwość kupowania komponentów po preferencyjnych cenach, a także uczestniczenia w szkoleniach organizowanych przez dostawców komponentów.
Inną zaletą współpracy jest również możliwość uzyskania certyfikatu integratora dla aplikacji opartych na rozwiązaniach danego producenta. Wielu kluczowych dostawców komponentów automatyki prowadzi programy certyfikacji firm integratorskich poświadczające wysoki poziom kompetencji.
Autor: Agata Abramczyk, Control Engineering Polska
Sprawdź nasz KATALOG INTEGRATORÓW.
