Pomiary przepływu płynów: pracochłonne zadanie

Aby działać właściwie, urządzenia do pomiaru zmiennych procesowych powinny być dobrane prawidłowo ? najlepiej jak można. W przypadku pomiaru przepływu cieczy wielu inżynierów z zakresu sterowania uważa, że wybór prawidłowego przepływomierza jest pracą najtrudniejszą. Ostatnie badania wskazują, że żadne inne technologie nie rozwijają się wykorzystując w dalszym ciągu tradycyjne metody.
Przepływomierze najczęściej mierzą ruch cieczy lub gazów. W nadzorowanych procesach wymiany i dozowania substancji zadanie to musi być wykonane z wyjątkową dokładnością. Na rynku dostępny jest szeroki zakres urządzeń, poczynając od prostych głowic pomiarowych po skomplikowane urządzenia z zaawansowaną technologią. Przy tak szerokim zakresie różnych zastosowań i dostępnych urządzeń dopasowanie przepływomierza do danego zastosowania wymaga dużych kompetencji, sporo wiedzy, a nawet trochę sztuki.
W lutym 2005 roku użytkownicy przepływomierzy podzielili się swoimi opiniami i przemyśleniami na temat doboru i zastosowań tych urządzeń w badaniach ankietowych, przeprowadzonych przez magazyn Control Engineering i Reed Research Group. Wyniki opracowano na podstawie 182 odpowiedzi nadesłanych przez prenumeratorów magazynu Control Engineering; wszyscy: dobierają, doradzają i/lub kupują przepływomierze. Spoś-ród respondentów 70,3% dobierało urządzenia zgodnie z wymogami instalacji, a 17,6% dobierało według wymagań producentów OEM. Pozostałe 12,1% dobierało przepływomierze zarówno do instalacji, jak i dla OEM. Spośród tych, którzy wykorzystywali przepływomierze w instalacjach, 46,8% robiło to w zastosowaniu do procesów ciągłych, 25,3% w procesie produkcji partiami, natomiast 19% wykorzystywało je do celów serwisowych. Pozostałe, oszacowane na 8,9%, dotyczyły całego zakresu innych zastosowań, włączając: obowiązek testów i pomiarów, monitorowanie przewodów oraz usługi z zakresu ochrony środowiska.
Typy przepływomierzy 2005/2001

^{Rodzaje wykorzystywanych przepływomierzy nie zmieniły się znacząco w ciągu ostatnich czterech lat. Pięć pierwszych ciągle stanowią: kryzowe, magnetyczne, turbinowe, masowe i Coriolisa}
Przepływomierze najczęściej stosowane są do pomiaru przepływu w przewodach całkowicie wypełnionych. Respondenci wskazali, że przepływomierze stosowane są ponad trzy razy częściej do pomiaru przepływu w przewodach całkowicie wypełnionych niż w częściowo wypełnionych lub otwartych kanałach. Chociaż przepływomierze stosowane do pomiaru przepływu w otwartych kanałach i przewodach wypełnionych częściowo zaliczane są do tradycyjnej technologii, to jednak przy budowie ich czujników wykorzystywane są także nowe technologie. Obecnie technologie magnetyczna i ultradźwiękowa mogą mierzyć przepływ w częściowo wypełnionych rurach, co powinno być dobrą wiadomością dla przemysłu, wykorzystującego urządzenia pomiarowe w przewodach z częściowym wypełnieniem.  
Dużo i szeroko
W zakresie typów przepływomierzy montowanych na przewodach pięć miejsc na szczycie listy, analogicznie jak w badaniach przeprowadzonych 4 lata wcześniej, ciągle zajmują: kryzowe, magnetyczne, turbinowe, masowe i Coriolisa (patrz wykres). Zauważalne zmiany zaszły tylko w dolnej części listy, gdzie zwiększył się udział przepływomierzy zliczających (PD) i ultradźwiękowych ? odpowiednio do 13,1% oraz 12,3%. Według Daryla Belocka, zarządzającego programami komercyjnymi w GE Infrastructure Sensing (www. gesensing. com) firma w tym czasie zanotowała znaczący wzrost sprzedaży przepływomierzy ultradźwiękowych. Jednym z powodów wzrostu było wprowadzenie technologii ?nakładkowej? (bezinwazyjnej) w zastosowaniu do pomiaru gazu. Stało się to możliwe, dzięki ulepszeniom czujników ultradźwiękowych oraz wykorzystaniu techniki przetwarzania sygnałów tak istotnej przy pomiarach przepływu gazu. Rozwój technologii wywarł też wpływ na pomiar przepływu cieczy, poprzez wprowadzenie urządzeń, które obecnie mogą być stosowane w ?trudniejszych? instalacjach. 
Przemysł naftowy, gazowy, chemiczny i petrochemiczny wykorzystuje obecnie przepływomierze ultradźwiękowe w zastosowaniach wysokotemperaturowych i wysokociśnieniowych, kładąc nacisk na ich bardzo duży zakres pomiaru, przy jednoczesnym braku strat ciśnienia. Jednakże branże te szukają bardzo dokładnych przepływomierzy ultradźwiękowych. Belock stwierdza: ? Obserwujemy wzrastające  zainteresowanie klientów wykorzystaniem wielościeżkowych, mokrych przepływomierzy ultradźwiękowych z charakterystyką o dużej dokładności w zastosowaniach przemysłu naftowego/gazowego oraz chemicznego/petrochemicznego. Te przemysły doceniają następujące zalety: brak strat ciśnienia, brak części ruchomych urządzenia i szeroki zakres pomiarowy jako bardzo pożądany w połączeniu z wielościeżkowością, solidnością i dużą dokładnością przepływomierzy ultradźwiękowych.
Tłok w czołówce 
Przepływomierze kryzowe są ciągle najczęściej stosowanymi typami przepływomierzy. Według Jesse Yodera, prezesa firmy Flow Research Inc. (www. flowresearch. com) nie jest to zaskakujące, szczególnie w instalacjach. Przepływomierze kryzowe mają nadal mocną pozycję na rynku przepływomierzy. Głównym powodem tego stanu rzeczy jest duża liczba tych przepływomierzy zainstalowana w przeszłości. Użytkownicy niechętnie zmieniają technologię, jeżeli nie mają ku temu uzasadnionych powodów. Z tego względu, w wielu przypadkach, użytkownicy, którzy będą zastępować istniejące przepływomierze kryzowe (jeżeli taka zmiana jest konieczna), również wybiorą przepływomierze tego typu. Jeżeli natomiast użytkownicy mają problemy z przepływomierzami kryzowymi, wówczas będą szukać innych przepływomierzy, a mianowicie: magnetycznych, ultradźwiękowych czy Coriolisa. 
Służby serwisujące instalacje z przewodami całkowicie wypełnionymi odczuwają wpływy zastosowania nowej technologii. Urządzenia magnetyczne, ultradźwiękowe i Coriolisa grupują się i mieszają z turbinowymi i zliczającymi ? w zakresie górnej części listy stosowanych przepływomierzy. Poprawa niezawodności i zwiększenie dokładności przepływomierzy nowej technologii będzie niewątpliwie ten trend utrzymywać.
? Jednocześnie dostawcy przepływomierzy ?dp? dostarczają swoim klientom argumentów, aby dwukrotnie pomyśleli, zanim zmienią technologię ? mówi Yoder. ? Nowoczesne przetworniki różnicy ciśnienia są dokładniejsze i stabilniejsze. W fabrykach montuje się obecnie elementy pierwotne z przetwornikami różnicy ciśnień, tworząc kompletne przepływomierze ?dp?, a także z przetwornikami wielu zmiennych, oferując pomiar przepływu masy. Amy Johnson, dyrektor marketingu w dziale pomiaru ciśnienia w firmie Emerson Process Management uważa, że urządzenia wykorzystujące pomiar różnicy ciśnienia (dp), w dalszym ciągu będą najbardziej popularne. Jak podkreśla: ? Gdyż stosują technologię pomiaru przepływu zapewniającą kombinację cech i możliwości niedostępne w innych technologiach. Nic zatem dziwnego, iż przepływomierze ?dp? ciągle rozwijają się. Urządzenia te mogą zapewnić dokładność 0,7% pomiaru masy, przy zakresie pomiaru 10:1 lub więcej. Technologia oparta na kryzie jest starą technologią tylko w tym sensie, że od dawna istnieje. Jest podstawą techniki pomiaru przepływu i stanowi serce przepływomierzy typu ?dp?. W ciągu ostatnich 5 lat pomiar przepływu na bazie różnicy ciśnienia oraz kryzy pomiarowe przeszły znaczące zmiany, dając w efekcie lepsze charakterystyki i większe możliwości urządzeń.
Ulepszenia, które pozwoliły na utrzymanie przez przepływomierze miejsca na szczycie listy, to przede wszystkim możliwość pomiaru wielu wielkości, co zwiększyło dokładność pomiarów i ułatwiło kompensację wpływu warunków pomiaru na otrzymywane wyniki. Jest to szczególnie istotne w przypadku pomiarów par i gazów ? w efekcie uzyskano dziesięciokrotne zmniejszenie błędu przetwarzania urządzeń z 0,25% do 0,025% zakresu przetwarzania. Przepływomierze tego typu stanowią kompletne rozwiązanie; dostarcza się je zmontowane, skalibrowane, sprawdzone pod względem szczelności i gotowe do instalacji. Elementy podstawowe są także ulepszane; niektóre mają nawet wbudowane opcje uzdatniania.
Należy również wspomnieć o możliwościach wykorzystania w pomiarach przepływów takich narzędzi pomiarowych, jak dysze Venturiego oraz uśredniające elementy spiętrzające (popularnie nazywane rurkami spiętrzającymi Pitota). Jest kilku producentów na świecie (w tym również w Polsce) tego typu czujników przepływu, którzy stosują różne rodzaje profili przekroju sond pomiarowych. Tego typu czujniki charakteryzują się bardzo prostą konstrukcją, niskim kosztem montażu, realizowanym w systemie ?insert?, oraz dobrymi parametrami metrologicznymi. 
Niezawodność komunikacji
Jak większość urządzeń przepływomierze muszą komunikować się z zewnętrznym systemem sterowania. Przez dziesięciolecia stosowane były w komunikacji sygnały elektryczne o zakresie 4?20 mA i 0-10 V. W ostatnich 10-ciu latach popularność zyskał protokół komunikacji cyfrowej HART (Highway Addressable Remote Transducer), umożliwiając wymianę większej ilości danych z systemem sterowania. Cechy takie jak: zdalna kalibracja, regulowanie zakresu przetwarzania, samokontrola charakterystyk oraz logowanie się obsługi, stawiają go wśród najszybciej rozwijających się protokółów wymiany danych w systemach pomiarowych. Jednakże badania respondencyjne wskazują, że nadchodzi zmiana. Z respondentów, którzy mieli wpływ na wybór protokółu, 82,7% wybrało sygnał 4?20 mA, 48% wybrało protokół HART, 44,6% wybrało protokół Ethernet i 37,1% wybrało sygnał 0?10 V. Takie uszeregowanie wskazuje, że rośnie wybór protokółu Ethernet, a maleje sygnału 0?10 V. 
Jonathan Fiedler, specjalista produktów firmy Krohne Inc. widzi podobny trend: ? Rzadko dostajemy zamówienie na urządzenie z sygnałem wyjściowym 0?10 V; mógłbym wręcz powiedzieć, że urządzenia z takim sygnałem obecnie nie są zamawiane. Jak dotychczas najwięcej zamówień dotyczy sygnału wyjściowego 4?20 mA, prawdopodobnie około 95% zamówień; z czego ok. 20% rozważało możliwość zamówienia protokółu HART. Nie dostaliśmy zamówienia na urządzenia z protokółem Ethernet, chociaż zamówienia z innymi protokółami wzrastają, włączając również protokóły Fieldbus i Profibus. Liczba takich zamówień jest ciągle poniżej 5% zamówień na przepływomierze. Nie przewidujemy, aby w dającej się przewidzieć przyszłości sygnał 4-20 mA przestał zajmować pierwsze miejsce na liście.
Który i dlaczego?
Kiedy zapytano respondentów, dlaczego wybrali określony przepływomierz, 33,6% badanych powiedziało, że podstawowym czynnikiem branym pod uwagę była możliwość bezinwazyjnego pomiaru. Drugi i trzeci powód stanowiły odpowiednio: możliwość cyfrowej komunikacji (32%) oraz żądanie nieingerencji (lub jak najmniejszej ingerencji w przebieg procesu (16,1%). Dwa kolejne czynniki stanowiące znaczącą pozycję to: możliwość bezpośredniej (online) konfiguracji i rozwiązywania problemów (13,6%) oraz niskie koszty zakupu (6,3%). Pozostałe wymieniane przyczyny to: łatwość kalibracji (1,6%), zwiększona dokładność pomiaru (1,5%) oraz zwiększona niezawodność działania (0,8%). Analizując powyższe dane można stwierdzić, że ?brak jest związku wyboru przepływomierza z danymi procesowymi?. Wyraźnie widać, że przeważają interesy inżynierów automatyków, którzy decydują, jaki przepływomierz wybrać. Ruch w stronę komunikacji cyfrowej jest także priorytetem, który nie budzi wątpliwości. Pytany o wyniki badań dyrektor działu inżynieryjnego firmy Fluid Components International?s ? FCI, Eric Wible, zauważył, że bezinwazyjne urządzenia pomiarowe, redukujące ingerencję w przebieg procesu powinny być bardzo ważne dla użytkowników: ? Doświadczeni inżynierowie automatycy wiedzą, że należy włączyć czynnik bezinwazyjności do oceny całkowitych kosztów (zakupu i instalacji) urządzenia, ponieważ koszty pracy przy jego instalacji rosną proporcjonalnie do wymaganej liczby kurków czy cięć na rurze. Ponadto, montowane większe elementy mogą powodować znaczące spadki ciśnienia, mogą zatkać przewód, są bardziej podatne na zużycie i zniszczenie przez czynnik, a także powodują zakłócenie profilu prędkości przepływu. To z kolei prowadzi do zwiększenia zarówno kosztu energii, z powodu zwiększenia ciśnienia i skompensowanie strat, jak i kosztu pracy przy serwisowaniu i konserwacji przepływomierza. 
Wible widzi też wzrost zainteresowania użytkowników komunikacją cyfrową, szczególnie w zakresie protokółów HART i Profibus, jako standardowej opcji produktów: ? Zwiększa się liczba użytkowników szukających, oprócz jednej analogowej zmiennej procesowej, także wyjścia w postaci cyfrowej. Cyfrowa linia sygnałowa, przyłączona do komputera użytkownika lub DCS, pozwala na uzyskanie wielu zmiennych procesowych, umożliwiających diagnostykę prewencyjną.  
PRODUKTY 
Przetwornik dla substancji trudnych do zmierzenia

Przepływomierz Coriolisa CFT50 wyposażony został w opatentowaną technologię, która koryguje przepływ dwufazowy i pozwala na dokładne pomiary przepływu substancji trudnych do zmierzenia metodami tradycyjnymi. W celu uzyskania dokładnych pomiarów przepływu masy i gęstości urządzenie wykorzystuje dwie zaawansowane techniki przetwarzania sygnałów. Pierwsza zawiera zaawansowany system pomiaru i kontroli, który z dużą szybkością reaguje na zmiany warunków przepływu; wielokrotnie szybciej niż standardowe przepływomierze Coriolisa. Druga wykrywa i kompensuje warunki przepływu dwufazowego, a także generuje wiarygodne wyniki pomiaru przepływu. 
Foxboro M&I Div. Invensys  Process Systems www.invensys.com
Invensys APV Polska www.apv.com.pl
Przepływomierze termiczne

Przepływomierze termiczne typu FAT przeznaczone są do pomiaru przepływów masowych gazów. Tego typu rozwiązanie techniczne znajduje coraz szersze zastosowanie w praktyce przemysłowej (kontrola i pomiar przepływu sprężonego powietrza, powietrza do kotłów, spalin, gazów technicznych, gazu ziemnego oraz biogazu). Zasada działania polega na przetwarzaniu różnicy temperatury pomiędzy czujnikiem aktywnym (pomiarowym) a czujnikiem referencyjnym (odniesienia), które umieszczone są w środowisku gazu mierzonego. W produkcji są wersje do zabudowy inline oraz insert.
Dane techniczne:

• zakres średnic inline ? 6÷100 mm, insert 100÷2200 mm,
• temperatura max do 400OC,
• ciśnienie max do 35 bar,
• powtarzalność ? 0,2% FS,
• dokładność [1% R + (0,5% + 0,02%/ OC FS)],
• wykonanie ze stali 316SS, Hastelloy i Monel,
• sygnał wyj. analogowy i łącza RS.

Eldridge Products, Inc. www.epiflow.com
Dystrybutor Zakłady Remontowe Energetyki Katowice SA www.zre.com.pl
Przepływomierz dla przemysłu petrochemicznego

Przepływomierz masowy Coriolisa serii Promass F DN250 został zaprojektowany specjalnie dla potrzeb rafinerii. Urządzenie charakteryzuje się wysoką dokładnością pomiarów, sięgającą ?0,1% wartości mierzonej, wcześniej nieosiągalną przez inne technologie, takie jak przepływomierze turbinowe lub oparte na pomiarze spadku ciśnienia. Czujnik ważący ok. 400 kg posiada zakres pomiarowy do 2 200 ton/h i zaledwie 1,5 metra długości co czyni go najbardziej  zwartym przyrządem w swojej klasie. Czujnik wyposażony jest w dwie rury pomiarowe, posiada w pełni spawaną konstrukcję i nie ma żadnych uszczelnień wewnętrznych, co redukuje możliwość przecieków i poprawia bezpieczeństwo procesu.
Endress&Hauser www.pl.endress.com
Przepływomierze wirowe
Przepływomierze wirowe typu VT/VR4000 produkcji firmy ABB stosowane są do pomiaru przepływu gazów, pary wodnej i cieczy, niezależnie od własności czynnika. Dostępna jest opcja z bezpośrednim pomiarem temperatury ? możliwość pomiaru przepływu ilości pary nasyconej w jednostkach masy. Zasada działania opiera się na teorii ścieżki wirowej Karmana ? przepływający wokół przegrody płyn powoduje naprzemienne formowanie się zawirowań, które unoszą się z przepływającą strugą. Wiry wykrywane są przez czujnik piezoelektryczny i przetwarzane na sygnał elektryczn

Dane techniczne: 

• odporność na drgania i zakłócenia,
• zakres dostępnych średnic: DN 15 do DN 300,
• pomiar temperatury medium,
• dokładność: od 0,75% wartości mierzonej,
• temperatura medium: do 400^oC,
• ciśnienie medium: do 100 bar,
• komunikacja cyfrowa: HART, Profibus PA.

ABB sp. z o.o. www.abb.pl
Dystrybutor
Zakłady Remontowe Energetyki Katowice SA www.zre.com.pl
Pomiar przepływu cieczy zanieczyszczonych
Przepływomierz magnetyczny Signet 2551 z wbudowanym czujnikiem elektromagnetycznym jest przeznaczony do instalacji z cieczami przewodzącymi, zawierającymi cząstki w postaci stałej lub włókien.  Urządzenie nie ma części ruchomych, które zużywałyby się lub ulegały awarii. Typowe zastosowania to monitoring przepływu wody i ścieków, wody pitnej w wodociągach miejskich, instalacjach spożywczych (żywność i napoje) oraz energetycznych. Urządzenia te zapewniają korzyści magnetycznych czujników przepływu, ale bez kosztów urządzeń stosowanych do pomiaru przepływu w przewodach z całkowitym wypełnieniem. Wszystkie urządzenia mają głowice elektryczne ze stali nierdzewnej i mogą być szybko montowane na rurach o średnicy 0,5-0,8 cala wykorzystując osprzęt standardowy. Zakres przepływu wynosi od 0,045 do 10 m/sek. z powtarzalnością ?0,5% odczytu, nawet dla cieczy zanieczyszczonych.
Georg Fisher www.georgfischer.pl 
Ciecze przewodzące
&nbsp

Przepływomierz elektromagnetyczny FSM4000 o szerokim zakresie przepływu przeznaczony jest dla przemysłu celulozowo-papierniczego, metalurgicznego i wydobywczego. Urządzenie mierzy przepływ cieczy przewodzących. Charakteryzuje się: małą stałą czasową, stabilnym sygnałem (wolnym od szumów), ulepszoną metodą wytwarzania zmiennego pola magnetycznego, cyfrowym przetwarzaniem sygnału, ?0,5% dokładnością pomiaru przepływu. Dokładność wynosi mniej niż ?0,5% zakresu. Dolna granica przewodności cieczy może wynosić tylko 20 ?S/cm (opcjonalnie 0,5 ?S/cm). Urządzenie zbudowane ze stali nierdzewnej, dostępne jest w zakresie średnic 1,25-40 cali. Ma wkładki z tworzyw utwardzalnych typu PFA, PTFE lub z twardej gumy, oferowane są też różne sposoby łączenia do rury: połączenia kołnierzowe, opaskowe (3-zaciskowe) oraz stosowane w instalacjach sanitarnych. Temperatura mierzonej cieczy zawiera się w granicach od -40 do 130OC; dostępna jest także opcja wysokotemperaturowa (180OC). 
ABB sp. z o.o. www.abb.pl
Przepływomierze dla ?trudnych? zastosowań

Przepływomierze masowe Coriolisa typu Rotmass mają możliwość pomiaru wielu wielkości, obliczania wielu  parametrów i solidny, sprawdzony w pełnym zakresie czujnik oraz przetwornik. Charakterystyczne cechy urządzenia to: zdalna konfiguracja za pomocą protokółu HART, obsługa w kilku językach, zaawansowana diagnostyka, programowanie w podczerwieni i czterowierszowy wyświetlacz ułatwiający konfigurację i obsługę. 
Samoosuszająca się konstrukcja spełnia ogólne regulacje w zakresie zastosowań sanitarnych. Materiały, z których jest wykonane, z zakresem zmiany temperatury od -200 do 350OC i ciśnieniem 3625 psi, są powodem, że urządzenie może być stosowane zarówno w kriogenice, jak i do pomiaru roztopionych metali i agresywnych chemikaliów. Gruba ścianka obudowy bez szwu na obu tubach izoluje urządzenie od drgań w instalacji i naprężeń w przewodach. 
Yokogawa www.yokogawa.pl 
Przepływomierze ultradźwiękowe

Cyfrowy nakładkowy przepływomierz gazowy typu CTF878wydaje się być pierwszym urządzeniem wykorzystującym opatentowaną technikę rozpoznawania obrazów lub funkcji korelacji do mierzenia przepływu gazu. Urządzenie wykorzystuje nakładkową technikę pomiaru przepływu gazu w przewodach metalowych przy ciśnieniu atmosferycznym. Technika funkcji korelacji pozwala pracować przy mniejszej gęstości gazu niż typowe mierniki działające na zasadzie pomiaru czasu. Nie ma też żadnych ograniczeń w zakresie wielkości rury oraz składu gazu. Urządzenie mierzy przepływ bezinwazyjnie w rurach o średnicy od 6?30 cali w zakresie prędkości od 1 do 45 m/sek.
GE Infrastructure Sensing www.gesensing.com 
Kryza pomiarowa

Do pomiarów ilości lub natężenia przepływu jest często stosowana metoda, polegająca na wbudowaniu do rurociągów elementów spiętrzających i dławiących, które wytwarzają pomiarowe spadki ciśnienia. Znormalizowanymi nadajnikami pomiarowych spadków ciśnień są m.in. kryzy. Zwężenie przekroju rurociągu, dokonane za pomocą kryzy, powoduje zwiększenie średniej prędkości medium przed miejscem zwężenia (wzrost energii kinetycznej). Dzięki temu, że suma energii kinetycznej i potencjalnej (reprezentowanej przez ciśnienie) jest stała, za kryzą powstaje spadek ciśnienia. Miarą natężenia przepływu jest wytworzona różnica ciśnień, którą można zmierzyć za pomocą odpowiednich przyrządów (przetworniki DP).
Dane techniczne:

• wykonanie zgodnie z PN-EN ISO 5167-1,
• duża niezawodność,
• szeroki zakres zastosowań,
• niska cena,
• medium: para, gaz, ciecz.

Zakłady Remontowe Energetyki  Katowice SA www.zre.com.pl
Najprostsza technologia Vortex

Model 8800CR Reducer Vortex powstał z myślą o zmniejszeniu kosztów związanych z instalowaniem tych przepływomierzy, przez eliminację przestrzeni montażowej wymaganej przy redukcji średnicy rury. Wbudowane wewnątrz przepływomierza bezuszczelkowe reduktory powodują, że urządzenie może mierzyć mniejsze przepływy ? bez dodatkowych kosztów i komplikacji związanych z redukcją średnicy rury. Urządzenie może być także montowane bezpośrednio na rurach o wymiarach zgodnych ze standardem Rosemount 8800C, umożliwiając użytkownikom zmianę dobranego urządzenia bez ryzyka dodatkowych zmian w układzie lub konieczności przeprojektowywania. 
Rosemount Div. Emerson Process Management www.emersonprocess.pl 
Małe przepływomierze Coriolisa
Urządzenia serii F zawierają obecnie 3-calowe przepływomierze Coriolisa ze standardową dokładnością przepływu masowego dochodzącą do 0,15% w urządzeniu kompaktowym. Przepływomierze serii F cechuje wyższy zakres temperatury (180OC) i szereg dodatkowych opcji, takich jak: podwójnie zabezpieczenie i zwiększona dokładność. Urządzenia są dostępne w pięciu wielkościach od 1/4 do 3 cali średnicy. Z sygnałem wyjściem miliamperowym, częstotliwościowym/impulsowym oraz protokółami komunikacyjnymi HART, Fieldbus i Profibus. Zastosowanie obejmuje: przemysł chemiczny, gazowy oraz spożywczy (żywność i napoje). 

Micro Motion www.micromotion.com  www.emersonprocess.pl 
Cechy diagnostyczne  przepływomierzy

Rodzina Optiflux przepływomierzy elektromagnetycznych składa się z dziewięciu modeli, mających zastosowanie w instalacjach wody i ścieków oraz przemysłach: chemicznym, celulozowo-papierniczym i farmaceutycznym. Wszystkie cechują się trzema rodzajami właściwości diagnostycznych: 100% zastosowań, 100% dokładności i 100% informacji na temat stanu przepływomierza, jakości pomiaru oraz sygnalizacji awarii. ?Wszystko w jednym?. Uniwersalny przetwornik typu IFC 300 pasuje do każdego modelu urządzenia i może być wykorzystany w każdym jego zastosowaniu. Są to urządzenia modułowe, odznaczające się wysoką powtarzalnością i dokładnością pomiaru ? do 0,15% wielkości mierzonej. 
Krohne Polska sp. z o.o. www.krohne.pl
Przepływomierze magnetyczne bateryjne

Zasilany z baterii przepływomierz magnetyczny Mag 8000 jest przeznaczony do zastosowań irygacyjnych; pomiaru transportowanej wody do nawadniania pól. Urządzenia o średnicach z zakresu 2?12 cali są alternatywą pod względem ceny dla urządzeń śrubowych. Ich dokładność pomiaru wynosi do 1% przepływu aktualnego. Urządzenie może być instalowane bezpośrednio na wodzie zasilającej. Żadnych śmigieł ani łożysk nie trzeba wymieniać. Urządzenia nie mają części ruchomych i w typowych zastosowaniach mogą pracować przez sześć lat bez konserwacji i przeglądów. Konstrukcja tuby zapewnia charakterystykę przepływową o niskim nachyleniu, gwarantującą minimalny spadek ciśnienia. Każda jednostka zawiera wbudowany moduł zbierania danych pomiarowych typu IP68/NEMA 6P oraz otwartą komunikację.
Siemens sp. z o.o. 
Automation and Drives  www.siemens.pl/automatyka/pi  
Kontrola przepływu gazów spalinowych

Przepływomierz masowy serii ST75 mierzy gaz i wysyła trzy sygnały wyjściowe: udział masowy, przepływ całkowity oraz temperaturę gazu. Wyposażony w czujnik temperatury, powiązany z procesorem elektronicznym, pozwala na szybkie uzyskanie bezpośredniego pomiaru bez dodatkowej obsługi. Urządzenie produkowane jest w dziewięciu wielkościach, od 0,25 do 2 cali średnicy, z osprzętem (łącznikiem) typu T. Zakres mierzonego przepływu zmienia się w granicach od 0,0002 do 24 m3/min., co powoduje, że urządzenie może być stosowane zarówno przy małych, jak i dużych przepływach w instalacjach przemysłowych kotłów, pieców oraz w systemach spalania odpadów. Dokładność pomiaru wynosi ?2% aktualnego odczytu, z powtarzalnością ?0,5%.
Fluid Components International www.fluidcomponents.com 
Rurki spiętrzające

Metoda pomiaru wykorzystana w rurkach spiętrzających polega na umieszczeniu w strudze medium (gazu lub cieczy) sondy, która piętrząc przepływ powoduje powstanie różnicy ciśnień na jej powierzchni. Ciśnienia odbierane w odpowiednich punktach na powierzchniach napływowej i odpływowej sondy są uśredniane w jej wewnętrznych komorach (profil sondy Twin-Bar jest układem podwójnych walców) i mierzone przez przetwornik DP. Zaletą tej metody jest prosty montaż czujnika, brak dodatkowych oporów przepływu i spadków ciśnienia, niskie koszty eksploatacji. Rurki spiętrzające, podobnie jak kryzy, mogą być stosowane na wysokie parametry ciśnienia i temperatury. Zapewnienie odpowiednich reżimów produkcji daje dobre parametry metrologiczne (tzn. dokładność oraz powtarzalność pomiaru). Wykonuje się również sondy z zabudowanym czujnikiem temperatury, umożliwiające (przy zastosowaniu odpowiednich przetworników DP) pomiary przepływu masowego gazów.
Zakłady Remontowe Energetyki  Katowice SA www.zre.com.pl  

Artykuł pod redakcją Bernarda Zawady