Polska nauka nie osiągnęła z pewnością wymiaru światowego, ale ma kilka chlubnych wyjątków. Do nich należą z pewnością badania nad nowymi materiałami, w których nasi naukowcy zajmują wysokie miejsce w globalnej konkurencji.
– To synergia współpracy fizyków, chemików i inżynierów różnych specjalności, którzy w kilku ośrodkach uzyskali znaczące osiągnięcia, doceniane globalnie – powiedział dziennikarzom prof. Michał Kleiber, prezes PAN – A produkcja nowych materiałów staje się krytyczną technologią, przesądzającą o rozwoju i osiągnięciach w większości sektorów gospodarczych i społecznych.
W tym roku Instytut Technologii Materiałów Elektronicznych z Warszawy oraz Wydział Fizyki UW dokonały zasadniczego kroku nad badaniami nad grafenem, jedną z form węgla. To za ich odkrycie w 2004 roku, Nagrodę Nobla z dziedziny fizyki otrzymało w ub.r. dwóch naukowców rosyjskich pracujących w laboratorium Uniwersytetu Manchester – Andre Geim i Konstantin Novoselov. Obecnie trwa poszukiwanie metod produkcji struktur grafenu, np. w postaci fulerenów i nanorurek. I właśnie nasi naukowcy zameldowali, że uzyskali płytki grafenu o największej dotychczas grubości.
– Polska stoi w obliczu wielkiego sukcesu technologicznego i jego spożytkowania, ale musimy poczekać, bowiemtakże w przeszłości kilka rokujących projektów nie udało się dokończyć – dodał prezes PAN.
Jako drugie światowe osiągnięcie, które zdobyło szczególne uznanie w prasie fachowej w USA, prof. Kleiber wskazał na wytworzenie w Polsce największego i najczystszego kryształu azotku galu. Uzyskała ją mała spółka Ammono, którą założyli 9 lat temu doktoranci Wydziału Fizyki UW i Wydziału Chemii PW.
Azotek galu jest półprzewodnikiem, który wyprze (ograniczony co do zasobów i właściwości) krzem. Ponieważ świeci, może być stosowany w do produkcji niebieskich laserów, które umożliwiają gęstsze zapisywanie danych niż laser czerwony. Azotek galu z pewnością zminiaturyzuje telewizję przyszłej generacji (laserową), także sektor telefonii i elektroniki użytkowej (komputery). Z azotku galu konstruuje się także diody LED świecące białym światłem, które będą alternatywą dla tradycyjnych żarówek, a także energooszczędnych świetlówek. Za każdym z tych zastosowań nowego materiału stoją potrzeby przemysłu, szacowane na setki miliardów dolarów rocznie.
O tym, w jaki sposób materiały przyszłości mogą wpłynąć na rozwój i rozwiązania wielkich wyzwań społecznych i gospodarczych UE do 2020 roku, będą dyskutować naukowcy podczas międzynarodowej konferencji "Fumat 2011", jaka odbędzie się w dniach 21-22 września w Warszawie. Podczas jednej z sesji plenarnych "Fumat 2011" omawiane będą wstępne założenia ósmego programu ramowego UE na lata 2014-2020, który nosi nazwę "Horyzont 2020 – Program ramowy badań i innowacji".
Niespełna miesiąc później we Wrocławiu odbędzie drugie ważne wydarzenie związane z technologią materiałów – "ManuFuture 2011."
– O ile polska nauka ma osiągnięcia w tworzeniu nowych materiałów, to nie odgrywa roli w ich wdrażaniu do produkcji i kreowaniu nowych wyrobów, które uzyskują przez wartość dodaną – powiedział podczas konferencji prasowej prof. Edward Chlebus, dziekan Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej, przewodniczący komitetu organizacyjnego konferencji "ManuFuture."
